Ánh Dương

(2022 - tiếp diễn)
Tiếng Việt 🇻🇳 / English 🇬🇧  


   Ngày 15/1/2022, tôi xách vali tới Sunshine, một khu ngoại ô ở phía Tây Melbourne, nơi tôi thuê một phòng ngủ trong căn nhà của mẹ con cô Hoàng Anh và anh Nam. Sunshine nổi tiếng vì có cộng đồng người Việt nhập cư lớn mạnh, giá trung bình cho món bánh mì rẻ nhất Melbourne, và cái tên bắt tai hứa hẹn sự ấm cúng, chào đón những du học sinh xa nhà. 

Những người Việt nhập cư nơi đây thường sống trong nỗi đau mất mát. Vào những năm cuối thập niên 70, những “thuyền nhân” cập bến Adelaide để tìm cuộc sống mới, tại chính quốc gia đã hỗ trợ đánh chiếm chốn quê nhà. Nhiều người trong số họ chọn khu ngoại ô Sunshine làm nhà. Giờ đây Sunshine lấp liếm những cải dạng thành một chốn quê hương mà họ không thể trở về. Cuộc sống đương thời tại nơi xa đất khách là sự ảo vọng về đất mẹ, thông qua những khung ảnh mỹ miều của thiên nhiên Việt Nam treo trong quán ăn đèn mờ hay tập tục thờ cúng kính mong sự bảo hộ của tổ tiên. 

Thiếu liên hệ trực tiếp tới trải nghiệm nhập cư này, tôi nhìn Sunshine qua lăng kính của hai kẻ ngoài cuộc. Tôi không phải người Úc, cũng chẳng phải một thuyền nhân hậu chiến tranh Đông Dương. Dẫu vậy, hai danh tính này có liên hệ mật thiết, là hai mặt của chung một vấn đề. Lịch sử thực dân hoá lãnh thổ của Úc Đại Lợi có những trùng lặp song song với hậu quả của cuộc xâm lược đế quốc Mỹ trên đất Việt. Với diễn biến hoà giải phức tạp, khoảng cách với quê nhà giữa những người nhập cư gốc Việt đời đầu càng gia tăng, cũng như những nỗ lực hàn gắn cội nguồn trong sự chuyển tiếp thế hệ F2.

Tôi đã thu nhập những tài liệu báo chí địa phương, truy tìm qua mạng và nghe lời kể của cộng đồng nơi đây, để tìm những câu chuyện không hồi kết. Trái với tên gọi "Ánh Dương", Sunshine dần để lộ ra khúc mắc về những vấn đề về đa thế hệ. Sự thiếu hoà nhập của những nhóm người trên mảnh đất của tộc Wurundjeri phảng phất những vũ lực vô hình. Những căng thẳng tiềm tàng của danh tính Úc vô định. Nhiếp ảnh không còn chỉ là công cụ ghi hình, mà còn là cách tôi đối diện với trạng thái người ngoài cuộc. Tại một nơi cách nhà 7000 cây số, tôi bắt gặp một khu ngoại ô đang đóng giả làm nhà.

📖 Ấn phẩm / Publication